Samensmelten van praktijk en onderzoek

Met deze schoolscan bundelen we onderzoek en praktijk. Voor het onderzoeksluik baseerden we ons enerzijds op het referentiekader van de onderwijsinspectie (ROK) en grote thema’s als ‘verandermanagement’ en ‘overheid’. Daarnaast is een praktische onderbouwing gebeurd met praktijkervaringen van verschillende scholen. Dit onderzoeksproject werd gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds (ESF) en uitgevoerd door AP Hogeschool Antwerpen en Campus MAX STEM Tessenderlo.

Onderzoek naar drempels voor duaal leren

Het project ging van start met een onderzoek naar drempels die scholen in de praktijk ervaren wanneer ze een duaal traject wensen op te starten of verder uit te breiden. 

Tussen oktober 2020 en januari 2021 gingen we in gesprek met verschillende betrokkenen over hun ervaringen met het opstarten van een duaal traject en tegen welke drempels ze aan liepen. Via diepte-interviews met 8 Vlaamse secundaire scholen, 4 pedagogische begeleiders vanuit verschillende onderwijsnetten en een beleidsmedewerker van Onderwijs Vlaanderen konden we een aantal drempels in kaart brengen.

  • Een eerste drempel heeft te maken met de visie die een school heeft over duaal leren. Duaal leren wordt voornamelijk gezien als iets wat van scholen verwacht wordt om te organiseren maar zeer zelden vormt een school daar een eigen visie rond die kan gelinkt worden aan de schoolvisie.
  • Verschillende geïnterviewden benoemen verder dat de schoolcultuur vaak een belemmerende factor kan zijn in het organiseren van een duaal traject. Volgens hen is er niet altijd voldoende gedragenheid in het schoolteam omtrent duaal leren, is er vaak te weinig transparantie over het proces van het ontwikkelen van een duaal traject en wordt er te vaak weinig flexibel omgegaan met bestaande middelen en structuren om een duaal traject op te zetten.
  • Een derde belemmerende factor bij duaal leren heeft te maken met de negatieve perceptie die er vaak heerst over duaal leren. Zowel bij ouders, leerlingen als bij leerkrachten leeft immers het idee dat duaal leren enkel geschikt is voor leerlingen die schoolmoe zijn.
  • Bovendien blijkt dat verschillende scholen worstelen met het oriënteren van leerlingen. Wanneer is een duaal traject geschikt voor een leerling en wanneer is het reguliere traject de beste optie? Het is voor deze scholen niet altijd duidelijk welke leerlingen arbeidsbereid en arbeidsrijp zijn en op welke manier ze dit objectief kunnen vaststellen.
  • Ook verschillende omgevings- en contextfactoren spelen volgens onze geïnterviewden een rol bij het al dan niet ontwikkelen van een duaal traject op een school: zijn er voldoende leerbedrijven bereid om mee te werken, zijn deze bedrijven voldoende bereikbaar voor de leerlingen en hebben scholen uit de buurt al een gelijkaardig aanbod?
  • Een volgende drempel heeft te maken met de administratieve verwachtingen omtrent duaal leren. Vooral kleinere scholen geven aan dat dit voor hen een probleem is.
  • Ten slotte blijkt dat de financiering vanuit de Vlaamse Overheid volgens verschillende scholen onvoldoende is om een duaal traject vorm te geven op de school.

Het team

AP Hogeschool

Sabrina Govaerts Sam Binon Heidi Le Maire
Onderzoeker verbonden aan de Onderzoeksgroep een Leven lang Leren en Innoveren (OLLI) Onderzoeker en lerarenopleider Onderzoeker en lerarenopleider
sabrina.govaerts@ap.be sam.binon@ap.be heidi.lemaire@ap.be

 

Campus Max

Greet Doucé Yasmien Hautekeete Luc Lens
Leerkracht Campus MAX STEM Coördinator Campus MAX STEM Coördinator Duaal leren Campus MAX STEM